Diversiteit in de letteren: talent en hoe het aan te boren

Op 22 oktober 2020 organiseerden tweedejaarsstudenten SchrijversAcademie een online lezing over diversiteit in de literatuur. Te gast waren auteurs Rachida Lamrabet en Mohamed Ouaamari, en toenmalig redacteur bij Lebowski Publishers, Jasper Henderson. Een boeiend gesprek ontstond over rolmodellen, etiketten, het befaamde imposter syndrome en de rol van uitgeverijen en literaire organisaties als poortwachters. 

 

Pleidooi voor het 'abnormale' verhaal

Rachida Lamrabet, auteur van 'Vrouwland', 'Zwijg, allochtoon!' en 'Vertel het iemand', houdt al jaren een vurig pleidooi voor een multicultureel letterland, voor schrijvers die trouw blijven aan zichzelf en voor tegendraadse verhalen.
In 2019 zocht VERZIN haar op en luisterde naar haar scherp betoog. "Literatuur moet de fundamenten doen beven. Wat wij als normaal achten, is misschien helemaal niet zo normaal. Fictie geeft de mogelijkheid ‘abnormale’ verhalen te vertellen. Ondanks de Westerse zelfverklaarde tolerantie en openheid, is er in onze samenleving weinig marge voor afwijkende ideeën van minderheden.”

 

Het juk van het rolmodel

In zijn debuut 'Groetjes uit Vlaanderen', stelt Mohamed Ouaamari zich de vraag of hij zichzelf zonder meer een Vlaming noemen? Hij beschrijft hoe zijn leven begon in 1991, drie maanden voor de eerste Zwarte Zondag – de verkiezingsoverwinning van extreemrechts. Ouaamari houdt niet alleen Vlaanderen, maar ook  zichzelf een spiegel voor en gaat op zoek naar ongemakkelijke waarheden. 

In zijn tweewekelijkse column bij De Morgen vermeldt Ouaamari ons panelgesprek.
"Ook ik krijg soms de vraag of ik mezelf als een rolmodel beschouw nu ik 47.644 woorden achter elkaar heb gezet, en heb laten drukken en verspreiden door een uitgever. Een lastige vraag. Er verschijnen jaarlijks duizenden boeken, maar omdat ik deel uitmaak van een minderheid, moet ik het juk dragen van rolmodel dat de samenleving moet veranderen. Ik zei een tijdje terug tijdens een digitaal panelgesprek over diversiteit en literatuur, dat ik soms denk: “Shit, ik mag het niet verknallen. Ik wil niet eindigen als mislukt diversiteitsproject.”

 

Identiteit en etiketten

Jasper Henderson, uitgever bij Uitgeverij Thomas Rap, erkent dat hij bij zijn voormalige uitgeverij Lebowski Publishers weinig manuscripten ontving van schrijvers van kleur. Als er zich dan toch iemand aandient, kijkt men in de eerste plaats naar de persoon en niet naar het werk.  "Vorige maand gaven we 'Confrontaties' uit van Simone Atangana Bekono. De reden waarom ze amper interviews wilde geven, is dat ze vreesde dat alle vragen over de Black Lives Matterbeweging zouden gaan. Terwijl ze enkel over haar ongelooflijk sterke literaire roman wilde praten."

 

Enkele belangrijke inzichten uit het debat lees je in de lente-editie van VERZIN. Het lezingen die aan het debat vooraf gingen, vind je hier. 

De integrale lezing kan je hier bekijken

 

 

Met dank aan de studenten SchrijversAcademie: Laetitia Kemps, Céline Pourveur, Ianthe Cooreman, Johanna Brankaer en Els Van Beneden. 

Gepubliceerd op

7 apr. 2021