Schrijven zonder afleiding? Dit is dé oplossing
Shut up and write! Met andere woorden: zwijgen en schrijven. Menig schrijver moet het wel eens zo bot voorgeschoteld worden. Néé, niet nog een koffie maken. Néé, niet op zoek gaan naar een ander notitieboekje. De balpen die je vasthoudt, is goed genoeg. De batterij van je laptop kan wel nog even mee. Dus ga zitten. Schrijf. Toch makkelijker gezegd dan gedaan? Zak af naar een sessie ‘Shut Up and Write’ of zoek een schrijfplek als ‘De Schrijfhub’.
Maandelijks kan je in Brugge en Gent deelnemen aan een ‘Shut Up and Write’-moment. In Hasselt is er het equivalent ‘SchrijfZin!’. Op Antwerpse bodem is er ‘De Schrijfhub’. Op de ene plek worden de schrijfmomenten georganiseerd door de bib, op de andere door een vrijetijdsorganisatie of volledig door vrijwilligers. Het concept blijft wel steeds hetzelfde: ongestoord schrijven aan je eigen project, omringd door schrijvers die hetzelfde doen. We gaan in gesprek met enkele organisatoren en met een vaste bezoeker van zulke schrijfplekken.
Is er dan echt zo veel nood aan schrijfplekken?
Hendrik Geurts, mede-organisator van SchrijfZin! in Hasselt, vertelt van wel. “‘SchrijfZin!’ is gegroeid vanuit de vaststelling dat veel aspiraties na een schrijfcursus doodbloeden omdat meerdere randvoorwaarden thuis niet vervuld raken.”
Een rustige, eigen schrijfplek ontbreekt, inspirerende ontmoetingen met gelijkgestemden vallen stil. Sofie Leyts, organisator van ‘Shut Up and Write’ in Brugge, beaamt. “Voor ik zelf debuteerde, miste ik het contact met schrijvende medemensen. Schrijfcursussen waren niet zo mijn ding, dus toen Bruggeling Jonathan Jetten mij contacteerde en vroeg of ik geïnteresseerd was om een afdeling van ‘Shut Up and Write’ te starten, was ik meteen enthousiast.” Die start ligt ondertussen even in de achteruitkijkspiegel. Toch blijft Sofie Leyts zich verbazen over hoe weinig er nodig is om zoveel schrijfgeluk te faciliteren. "Schrijftijd is kostbaar. Die twee uren zijn zo veel waard." Claire Brentjens is vaste bezoeker van ‘De Schrijfhub’ in Antwerpen. “Thuis raak ik voortdurend afgeleid. Het is fijn om een plek te hebben waar ik één keer per week ongestoord kan schrijven.”
Schrijven in groep blijkt dé meerwaarde van deze schrijfplekken te zijn.
Sofie Leyts: “De gedeelde concentratie doet wonderen. Bovendien is het ‘ingeplande tijd’. Als je thuis alleen schrijft, is er al snel een reden om je schrijven te onderbreken: een huisgenoot wil iets vertellen, er moet nog een klusje gedaan worden… Als je ‘Shut Up and Write’ inplant, focus je je enkel op het schrijven, net als alle andere aanwezigen.”
Claire Brentjes: “Ik ben onlangs verhuisd en ook tijdens die hectische periode bewaarde ik de discipline om één dag in de week te komen schrijven, om in de flow van het verhaal en van het schrijven te blijven. Het is een meerwaarde om ondergedompeld te worden in een sfeer waarin schrijven centraal staat.”
Schrijftijd is kostbaar. Die twee uren zijn zo veel waard.
- Sofie Leyts, Shut Up and Write Brugge
Elke schrijfplek pakt het anders aan, maar overal is er ook tijd voor een babbel.
‘SchrijfZin!’ werkt met vaste pauzemomenten. Vooral literaire activiteiten komen dan ter sprake. Ook bij ‘Shut Up and Write’ is napraten een belangrijk onderdeel. “Over schrijven, over de moeilijkheden waarop iemand botst, maar ook over praktische vragen, zoals de zoektocht naar een uitgever.” Claire Brentjes: “In ‘De Schrijfhub’ ben je omringd met personen die op een of andere manier met schrijven bezig zijn. Daarmee bedoel ik medeschrijvers, maar ook de medewerkers van Creatief Schrijven. Tijdens de lunch zijn er leuke gesprekken over allerlei onderwerpen. Onder schrijvers spreken we tussendoor wel eens over het project waar we aan werken, problemen die we tegenkomen en over specifieke items zoals herschrijven en vertelperspectief.”
Ondersteuning is cruciaal
Meerdere schrijfplekken kunnen rekenen op een schare enthousiaste medewerkers en vrijwilligers die de plekken uitbaten. En het gaat breder dan dat. ‘SchrijfZin!’ in Hasselt was van bij het begin een project met meerdere aanvoerders. “Sonja Callay zorgde voor de eerste notie van het concept. Een brainstorm leverde de naam ‘SchrijfZin!’ op, een vriend maakte het logo. En het belangrijkste: Vrijzinnig Punt Hasselt bezorgt ons de nodige ruimte en tijd.” ‘De Schrijfhub’ zit dan weer onder de vleugels van Creatief Schrijven in Antwerpen. Ook in Brugge is zo’n structurele ondersteuning aanwezig. Sofie Leyts en Jonathan Jetten zetten het initiatief enkele jaren geleden op poten. De Openbare Bibliotheek ondersteunt sinds enkele maanden. Resultaat? Elke schrijfsessie eindigt met een wandeling door de boekenrekken.
Of er op elke plaats ook een begeleider aanwezig is?
In Brugge zorgt de bibliotheek dan wel voor de ruimte en promotie, mensen ontvangen en uitleg geven, doen Kim Marlier en Sofie Leyts. “Indien gewenst, geef ik ook feedback. Eind augustus verschijnt mijn vijfde boek, en die ervaring stel ik met veel schrijfliefde ten dienste van de deelnemers.” In Hasselt is er de kans om elkaars teksten te lezen en bespreken tijdens een begeleide feedbacksessie.
Een begeleider lijkt dus niet het juiste woord te zijn, eerder een facilitator met kennis van zaken. Voor uitvoerige begeleiding wordt gekeken naar andere initiatieven. Sofie Leyts: “Dit jaar gaan we voor het eerst op uitstap. We noemen het grappend onze ‘schoolreis’: naar de Schrijfdag van Creatief Schrijven!”
