Met je tekst het podium op? Zeven tips
Op een podium staan en een tekst voordragen is voor velen minstens lichtelijk zenuwslopend. Met deze zeven handige tips druk je nervositeit de kop in en zal je stralen op de scène.
1. Geef
Daar begint alles mee. Als jij beslist om op een podium te gaan staan, is het ook aan jou om de zaal te verleiden. Verwacht nooit van een publiek dat ze je zacht gemompelde teksten zelf van het podium komen halen. De actie moet van jou komen, jij moet je boodschap aan het publiek overbrengen. En voor alle duidelijkheid: dat kan echt alle vormen aannemen. Van heel grotesk en intens tot klein en ingetogen, afhankelijk van wat de tekst vraagt en hoe jouw eigen ziel bedraad is. Maar de essentie blijft: de beweging komt van jou - jij geeft.
2. Maak contact
Die donkere schimmen in de zaal zijn echte mensen, en zij weten dat jij weet dat ze er zijn. Laat hen dat dan ook voelen. Een voordracht is geen theater met een vierde wand. Spreek tussen je teksten door dus gerust eens iemand aan. Stel eens een vraag. Draag desnoods een heel gedicht op aan een akelig enthousiaste bejaarde op de eerste rij. Een vierde wand kán intrigerend werken, maar enkel als die zeer doordacht en functioneel wordt ingezet. Als hij gewoon bestaat uit jouw onvermogen om contact te maken met je publiek, loopt het fout. Dan schep je alleen afstand en voor je het weet verlies je alle aandacht.
3. Bereid je voor
Bereid je zo goed mogelijk voor. Beslis vooraf duidelijk wat je wil doen, in welke volgorde, ... Op het podium nog beginnen twijfelen welke teksten je gaat brengen, staan knoeien met papieren die uit je handen vallen, te laat bedenken dat je misschien toch graag een pupiter wil gebruiken, ... Het is allemaal ruis die je performance geen goed doet. Een ervaren rot komt met wat onverwacht geklungel wel weg, maar als debutant kan het fataal zijn. En oefen je teksten. Uiteraard. Je zegging, je timing, … Erg lullig als het lijkt alsof je je eigen materiaal op het podium voor de eerste keer onder ogen krijgt.
4. Selecteer
Niet alle teksten werken even goed op een podium. In principe kan natuurlijk alles, maar zeker als beginner is het een goed idee om even na te gaan welk materiaal geschikt is om voor te dragen. Is het niet te hermetisch? Niet te lang? Niet te saai? Het publiek hoort je tekst voor het eerst en bovendien maar één keer. Hou daar rekening mee. Op papier kan je iets herlezen tot je alle dertien dubbele bodems begrepen hebt, maar op het podium moet op z'n minst de essentie van je verhaal in één keer behapbaar zijn.
5. Stilte
Hou af en toe ook gewoon stijlvol je mond. Zeker wanneer de zenuwen je parten spelen kan het lijken alsof je elke seconde moet volpraten, maar dat is allesbehalve het geval. Stilte is spanning. Speel ermee.
6. Lichaamstaal
Vergeet niet dat je ook een lichaam hebt. Een vinger die voortdurend aan een broekspijp frunnikt zal zelfs een hele straffe tekst gegarandeerd de mist doen ingaan. Ze zeggen dat meer dan de helft van je boodschap via lichaamstaal wordt overgedragen, en ze hebben gelijk.
7. Hou op
Stop je performance op tijd, en dat is meestal vroeger dan je denkt. Honger, saus, ... Je kent het wel. Dat “Allez, nog eentje dan…” is er altijd eentje te veel. Sluit af met een van je sterkste teksten en hou het daarbij. Wees dankbaar dat er überhaupt iemand naar je vreemde kronkels heeft geluisterd en ga van dat podium af. Gun anderen de eer om het publiek te vervelen.
-----------------------------------------------------------------------------
Verschenen in VERZIN zomer 2022
Door Stijn Vranken
Foto © Sarah Vanheuverzwijn
-----------------------------------------------------------------------------
Meer te weten komen over hoe je je teksten best tot leven kan brengen? Volg de cursus 'Met je teksten het podium' met docent Stijn Vranken. Vanaf 7 november 2024 in Antwerpen.
