5 tips voor reisverhalen schrijven
De zomer betekent niet alleen reizen, maar voor veel mensen ook erover schrijven. Hoe zorg je ervoor dat jouw reisverhaal de lezer verleidt en vasthoudt? Met deze tips kan je de stap van verplaatsing naar vertelling in schoonheid maken.
1. Wees voorbereid
Lees, lees en lees reisliteratuur. Veel lezen maakt van jou een betere schrijver. Denk ook aan handboeken voor het schrijven van reisverhalen, zoals ‘Reisverhalen schrijven’ van Jan Donkers en ‘Lonely Planet’s Guide to Travel Writing’ van Don George. Enkele reisverhalen die je zeker inspireren: ‘Ik = cartograaf’ van Jeroen Theunissen, ‘Wie (niet) reist, is gek’ van Ap Dijksterhuis en ‘Wandelen’ van Frédéric Gros. Leer vooraf ook over je bestemming. “Lees je goed in”, deelde Ap Dijksterhuis in VERZIN, “Je hoeft je kennis niet te etaleren in je reisverhaal, maar je ziet meer op reis naarmate je meer van de bestemming weet.”
2. Zorg voor een rode draad
De beste reisverhalen bevatten meestal een narratieve rode draad die doorheen het hele stuk loopt en lezers op die manier gemakkelijk meeneemt, van begin via midden tot einde. Als je zelf de mogelijkheid ziet om zo’n leidraad door je verhaal te weven, twijfel dan niet. Ook personages moeten consistent zijn. Jeroen Theunissen verwoordde het als volgt. “Voor een goed reisverhaal is het belangrijkste dat wanneer je het publiceert, het literatuur moet zijn, geen reportage of journalistiek werk. Het moet een verhaal zijn dat als boek overeind blijft. Dit betekent dat je een even sterk personage moet hebben als in een ander literair werk. Dat personage is natuurlijk in de meeste gevallen dezelfde persoon als de schrijver. Die vertellende figuur moet coherent zijn, is constant aanwezig in het boek.”
3. Ga voor evenwicht
Een goed reisverhaal mixt je eigen persoonlijke observaties, beschrijvingen en commentaar met praktische informatie die nuttig is voor je lezer. De precieze balans is afhankelijk van waarvoor je stuk bestemd is, maar slechts zelden dient een goed reisverhaal meer feiten dan beschrijving te bevatten. 2/3 of zelfs 3/4 kleurrijke beschrijvingen tegenover 1/3 of 1/4 feiten vormt een handige richtlijn om van te vertrekken.
4. Integreer humor
Reisverhalen dienen over het algemeen een lichte, levendige toon aan te houden. Reizen, het proces waarbij je het vertrouwde verlaat en het vreemde en onvertrouwde binnenstapt, is vaak rijk aan grappige gebeurtenissen. Verwerk die komische kant in je schrijfwerk en wees niet bang om je lezers te laten lachen. Ook vergissingen en ongelukken die je hebt begaan, zijn vaak waardevol om over te lezen, vooral als ze een komisch element bevatten.
5. Dubbelcheck feiten
Zorg dat de feiten kloppen of je lezers haken af. Niet alleen komt het erg slecht over om foutieve informatie aan te bieden, het getuigt ook van een gebrek aan respect voor het land dat je bezocht en de mensen die je daar ontmoette. Met de huidige overdaad aan officiële informatiebronnen online, kan alleen luiheid nog gelden als een mogelijke reden om je feiten niet te dubbelchecken.
-----------------------------------------------------------------------------
Gebaseerd op een artikel van Bram Michielsen, oorspronkelijk gepubliceerd in VERZIN in 2012, en op een artikel van Sven Reynders, oorspronkelijk gepubliceerd in VERZIN in 2023.
